Genç Kadın Sağlığı; Kadın sağlığının en önemli başlıklarından biri “Genç Kadın Sağlığı”dır. Kadınların kız çocukluğundan çıkıp kadın olmaya başladığı bu dönemde, genç kadınlar hem ruhsal hem de fiziksel değişimler yaşamaktadır. Genç kadınlık dönemi ergenlikle başlamaktadır.
Genç Kadın Sağlığı
Ergenlik dönemi vücutta değişikliklerin olduğu bir dönemdir. Vücut erişkin vücudu haline gelmektedir. Bu değişiklikler ile ilgili birçok sorun olabilir. Web sayfamızdaki bu kısımda hem ergenlik dönemindeki değişiklikler hem de genç kadınların sağlığı konusunda sizi bilgilendirmeye çalışacağız. Bu bilgilendirmelerde American College of Obstetrics and Gynecology ve UptoDate’in önerilerinden faydalanılmıştır.
Ergenlik dönemi sağlıklı yaşamanın öğrenilebileceği bir dönemdir
Ergenliğin başlaması için beyin vücudun bazı kısımlarına sinyaller gönderir. Bu sinyallere “hormon” denir. Bunlar vücudun yapacaklarını düzenleyen kimyasallardır. Ergenlik sırasında; boy uzar, kilo artışı olur, kalça kemiği genişler, meme dokusu büyür, koltuk altı ve genital bölgede kalın tüyler çıkar, vücut kokusu değişir, sivilce veya siyah noktalar oluşur ve ilk adet kanaması görülür. Bu değişikliklerin hepsi bir arada ve bir anda olmaz. Vücuttaki değişiklikler en erken 8, en geç 13 yaşında başlar.
Ergenlik döneminde olacak değişiklikler
Memede değişiklikler
Vücuttaki değişikliklerin ilki memede başlar. İlk başlarda koyu renk olan alanlar biraz şişkinleşir. Meme zamanla daha yuvarlak ve dolgun hal alır. Bir memenin diğerinden biraz daha küçük olması normal bir durumdur. Bazı zamanlar memede ağrı olabilir. Bu değişikliklerin hepsi çok normaldir.
Adet dönemi
Vücutta olacak bir diğer değişiklik ise adet kanamasının başlamasıdır. Her ay, kadın vücudu, olabilecek gebelik için kendini hazırlar. Hormon denen sinyaller ile yumurtalıktan her ay bir tane yumurta salınır. Bu yumurta fallop tüpü denilen tüpe ilerler. Aynı zamanda rahim içini döşeyen deride kalınlaşma olur. Eğer gebelik oluşmazsa bu deri parçasında çatlamalar olur ve tekrar incelir. Bunun sonucunda kanama oluşur. Buna adet kanaması denir. Adet kanamasının olması kişinin bebek doğurma kapasitesini kazandığını gösterir.
Adet kanamasının olması büyümenin normal ve sağlıklı bir göstergesidir
Bir genç kızın adet kanamasının ne zaman başlayacağı önceden bilinemez. Memede değişiklikler başladıktan 2 – 3 yıl sonra kanama başlaması olur. 11-14 yaş arasında kanamanın başlaması normaldir.
Adet dönemini takip etmek önemlidir
Adet kanaması 2 – 7 gün arasında sürer. 21 – 45 günde bir oluşur.
İlk yıl adet kanamasının düzenli olmaması normaldir. İlk 6 yılda 1 ayda 2 adet görme veya 2 – 3 ayda bir adet kanamasının olması normal bir durumdur.
Adet dönemlerini takip etmek için takvim kullanmak iyi bir yoldur. Bunun için “period tracking veya cycle tracking” gibi appler mevcut. Her genç kız, düzenli olarak yaşadığı bu duruma hazırlıklı olmalıdır. Henüz başlamamış bile olsa adet kanaması için evde ve çantasında ped hazır olmalı.
Ped nasıl kullanılır?
Pedler iç çamaşırının içine yapışır. Kanama olduğunda bu ped kanamayı emer. Ped 4 – 8 saatte bir değiştirmelidir. Adet kanamasının ilk birkaç gününde kanama miktarınız biraz daha fazla olabilir. Bu nedenle daha sık ped değiştirmek gerekebilir.
Adet kanamasının ilk günlerinde kasık ağrısı ve kramplar olabilir. Bunlar için ağrı kesici kullanabileceğiniz gibi egzersiz de yapabilirsiniz. Egzersiz yapmak bu dönemde olan krampları azaltır. Krampları azaltmak için kasığa veya bele sıcak su torbası koyulabilir.
Hangi durumlarda doktora başvurulmalı?
15 yaşına gelmiş ve henüz adet görülmemişse
Kanama düzenliyken düzensiz olmaya başladıysa
Adet kanaması 21 günden önce veya 45 günden uzun sıklıkta oluyorsa
Adet kanaması 90 gün arayla olmaya başladıysa
Adet kanaması 7 günden fazla sürüyorsa
Adet kanaması saatte bir ped değiştirecek kadar çok oluyorsa
Adet döneminde kramplar için ağrı kesici alındığı halde ağrı geçmiyorsa ve kramplar günlük aktivitelerin yapılmasını engelliyorsa.