Kemik erimesi nedir, belirtileri nelerdir?

Kemik erimesi nedir, Kemik erimesi belirtileri nelerdir? Osteoporoz, kemik erimesi, kemiklerin incelmesi, kırılganlaşması ve zayıflaması demektir. Kemikte oluşan bu değişiklikler kemiğin kolay kırılmasına neden olur. Osteoporoz nedeniyle oluşan kırıklar, ölüm oranının artmasına neden olur.

Kemik erimesi nedir, belirtileri nelerdir?

Kemik erimesi kadınlarda erkeklerden 5 kat daha sık görülür. Aşağıda sıraladığım etmenler kemik erimenizin ve buna bağlı kırıklarınızın olması şansızlığını arttırır.

Bazı ilaçlar

ulseratif kolit gibi iltihaplı barsak hastalığı; romatoid artrit veya lupus

Düşük kalsiyum ile beslenme

Vitamin D eksikliği

Fazla vitamin A tüketme

Günde bir fincandan fazla kahve içme

Çok tuzlu tüketme

Mide ilaçlarında bulunan alüminyum

Alkol tüketme

Az fiziksel hareket veya hep hareketsiz olmak

Sigara içmek veya içmiş olmak

Zayıf olmak

Menopozda kemik erimesi artar mı?

Östrojen, kadınlık hormonudur ve kemik kaybına karşı kadını korur. Menopozdan sonra yumurtalıklar çok çok az östrojen üretir. Ama menopoza girmeden önceki son adetinizden yaklaşık 1 sene önce hızlı kemik kaybı başlar. Ve menopozdan sonraki 3 yıl kemik kaybı devam eder. Yaşlanmanın doğal seyri de bu kayba katkıda bulunur.

Kemik erimesinin belirtileri nelerdir?

Kemik erimesi 10 veya 20 yıl belirti vermeyebilir. Hastalık ilerledikçe bazı belirti ve şikayetler ortaya çıkmaya başlar. Omurga kemikleri inceldiği için minik kırıklar oluşur. Omurganın ön tarafında oluşan kırıklar nedeniyle boy kısalması başlar ve öne doğru eğri bir duruş gelişir. Bazen bu kırıklar hiç ağrı yapmasa da bazen de sırttan başlayan ve yanlara doğru yayılan ağrıya neden olabilir.

Kemik mineral yoğunluğu ölçme testi nedir?

Kemik mineral yoğunluğu testi topuk, omurga, kalça, el veya el bileğinden yapılır. Değişik isimlerde test çeşitleri vardır. Kalça ve omurgadan yapılan DEXA adlı test doğruya en yakın sonuç veren testtir.

Kimler kemik mineral yoğunluğu ölçümü yaptırmalıdır?

65 yaşının üstünde her kadın bu testi yaptırmalıdır. Menopoza girmiş 65 yaşından genç ve kemik kırığı olan kadınlarında yaptırması gereklidir. Kemik erimesi açısından riskli grupta olan kadınlar da yaptırmalıdır. Riskli gruptaki kişileri yukarıda sıralamıştım ama özet yapmak gerekirse romatoid artriti olan, sigara tiryakisi, alkolik, anne veya babasında kalça kırığı hikayesi olan, kilosu 65 kg altında olan kadınlar daha erken yaşta kemik erimesi tahlilini yaptırmalıdır.

DEXA testi sırasında 5-10 dakika uzanırsınız ve alet vücudunuzda belirlenen bölgelerde tarama yapar. Kullanılan radyasyon dozu akciğer filmi için kullanılan dozdan daha azdır. Test sonucunda sizin için bir T değeri verilir. Negatif T değeri 30 yaşında bir kadına göre kemik mineral yoğunluğunun daha az olduğunu söyler, pozitif değer ise değerinizin 30 yaş kadının mineral yoğunluğuna göre daha iyi olduğunu söyler. T değerinin -1 den -2.5 arasında olması kemik erimesi riskinizin olduğunu gösterir. Değerin -2.5 dan daha düşük olması ise kemik erimeniz yani osteoporoz var demektir.

Test sonucu normal sınırlarda olan 65 yaş üstü kadınların kemik erimesi testini 15 yılda bir tekrarlamaları yeterlidir. Değeri -1.5 ve -2.5 arasında olanlar ise daha sık test yaptırmalıdır.

FRAX nedir?

FRAX 40 yaş üstü kadının ilerleyen 10 yıl içinde kemik kırığı olup olmayacağını hesaplayan bir bilgisayar programıdır. Yaş, cinsiyet, sigara içme, alkol tüketme, kemik erimesi riski gibi verileri değerlendirir. FRAX sonucunda %3 kalça kırığı riski çıktıysa veya %20 ciddi osteoporotik kırık riski çıktıysa DEXA yani kemik mineral yoğunluğunu ölçme testi yaptırmalısınız.

Osteoporoz tedavisi var mıdır?

Kemik erimesini yavaşlatan veya kırık oluşumunu yavaşlatan ilaçlar vardır. Bazıları önleme amaçlı kullanılır.

Hayat şekliniz kemik erimesini engellemek için çok önemlidir. Egzersiz beslenme, sigara içmeme kemiklerinizi güçlendirir ve daha sağlıklı hayatınız olmasını sağlar. Kemik sağlığınızı düşünmek her yaş için gereklidir. Sağlıklı kemik için çocukluktan başlayan yatırım yapmalısınız.

Egzersiz menopozdan önce yapıldığında kemik mineral yoğunluğunu arttırır , menopozdan sonra yapılması ise kemik kaybını azaltır. Kemik yaşayan bir dokudur ve egzersiz ile güçlenmesini sağlayabilirsiniz. Haftada toplam en az 150 dakika egzersiz yapmanız kemik sağlığınız için çok iyi olacaktır.

Ne gibi egzersizler kemik kaybını öneler veya kırık oluşmasını engeller?

Ağırlık kaldırma içeren egzersizler kemikleri güçlendirir. Hemen ‘kas mı yapacağım?’ diye önyargılı olmayın. Yerçekimine karşı yapılan kol ve bacak kaldırma egzersizi dahi kemiklerinizin güçlenmesini sağlar. Yoga, pilates, hızlı yürüme faydalı egzersizlerdendir.

Kalsiyum ve D vitamini kemik sağlığını nasıl etkiler?

Kemiğinizin sağlıklı olması ve sağlıklı kalması için kalsiyum şarttır. D vitamini ise kalsiyumun emilmesini sağlayan bir vitamindir. Kalsiyumdan zengin beslenmeniz kalsiyum temini için yeterli olabilir. Ispanak, sütlü ürünler, incir, somon balığı, vid d katılmış içecekleri tüketmenizde fayda var.